Czy wiesz, że...
Niniejsza strona internetowa została stworzona i utrzymywana przy pomocy finansowej Unii Europejskiej.
Odpowiedzialność za jej zawartość leży wyłącznie po stronie Białowieskiego Parku Narodowego i nie może być w żadnym przypadku traktowana jako odzwierciedlenie stanowiska Unii Europejskiej.
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

27 sierpnia br. odbędzie się druga część Transgranicznego Szkolenia dla Nauczycieli – pierwszego działania w ramach projektu.

W programie zaplanowaliśmy prezentację materiału filmowego dokumentującego lekcję botaniczną w „Ziołowym Zakątku” w Korycinach w Polsce, w Ogrodzie Botanicznym, jak również funkcjonowanie zakładu przetwórstwa ziół. Zrelacjonujemy partnerom z Białorusi przebieg specjalistycznych warsztatów dotyczących  współczesnego wykorzystania ziół w naszym regionie do samodzielnego przygotowania różnorodnych produktów: herbat o różnych właściwościach, przypraw do potraw oraz kosmetyków na bazie naturalnych składników. 

Partnerzy z Białorusi, w oparciu o materiał filmowy nagrany w rezerwacie przyrody „Sporovsky”, zaprezentują polskim partnerom przykłady niekonwencjonalnego wykorzystania roślin dawniej i dziś. Po obu filmach przeprowadzimy dyskusję podsumowującą zajęcia botaniczno-etnograficzne zrealizowane w pierwszej części szkolenia oraz zastanowimy się, jakie kroki możemy podjąć, by chronić gatunki roślin rzadkich i ginących.

Przypomnimy również walory przyrodnicze Białowieskiego Parku Narodowego, porozmawiamy o zaplanowanych w kolejnych etapach działaniach projektowych. Ostatnim punktem szkolenia będzie opracowanie schematu konspektów zajęć adresowanych do nauczycieli i edukatorów. 


________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Odbyła się I część Transgranicznego Szkolenia dla Nauczycieli

W dniach 5-7 lipca 2021 r. odbyła się pierwsza część Transgranicznego Szkolenia dla Nauczycieli. Wzięła w nim udział kadra nauczycielska z partnerskich szkół: II Liceum Ogólnokształcącego z Dodatkową Nauką Języka Białoruskiego w Hajnówce oraz Państwowej Instytucji Edukacji „Średnia Szkoła nr 3 miasta Pińska” oraz pracownicy obszarów chronionych: Białowieskiego Parku Narodowego i Lokalnego Funduszu Środowiskowego „Rezerwaty Obwodu Brzeskiego" z Białorusi.

W trakcie dwóch pierwszych dni szkolenia, z powodu epidemii COVID19 przeprowadzonych online za pomocą łączy internetowych, wysłuchaliśmy ciekawych wykładów botaników i etnografów o roślinności Puszczy Białowieskiej i Polesia. Poznaliśmy przyczyny jej zagrożeń oraz zalecenia, jak je minimalizować w odniesieniu do konkretnych gatunków roślin. Dowiedzieliśmy się ciekawych informacji o wykorzystywaniu wielu gatunków roślin dawniej i dziś, w różnych dziedzinach życia człowieka: kulinariach, medycynie, obrzędach i tradycjach, wierzeniach, kulturze.

Trzeciego dnia szkolenia odbyły się przyrodnicze wyjazdy terenowe, realizowane oddzielnie przez uczestników z Polski i Białorusi. Białoruscy Partnerzy zajęcia praktyczne przeprowadzili w rezerwacie przyrody obwodu brzeskiego „Sporovsky”. Polscy uczestnicy wyjechali do „Ziołowego Zakątka” na Podlasiu.

Druga część szkolenia odbędzie się 27 sierpnia br. Partnerzy projektu z Polski i Białorusi omówią nagrane materiały filmowe z wyjazdów terenowych na Podlasie i Polesie oraz wypracują najpilniejsze i najważniejsze do zrealizowania zadania dla zachowania cennych, rzadkich czy ginących gatunków roślin.

Więcej informacji o I części szkolenia w zakładce WYDARZENIA.
















































Autorzy zdjęć: 
Małgorzata Karczewska, Kacper Zacharewicz, Ireneusz Zacharewicz, Anna Gierasimiuk, Hanna Schmidt


________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Rozpoczynamy projekt

1 czerwca 2021 r. rozpoczynamy realizację transgranicznego projektu „Przyrodnicza  skarbnica ponad granicami”, którego start został przesunięty o rok z uwagi na ograniczenia związane z pandemią koronawirusa COVID-19. Wszyscy Partnerzy są mocno zdeterminowani, by zrealizować go zgodnie z założeniami, mimo, że pierwsze działanie transgraniczne w obecnych warunkach musi odbyć się w formie online. 

Projekt rozpoczynamy transgranicznym szkoleniem dla nauczycieli. Weźmie w nim udział kadra nauczycielska z partnerskich szkół z Hajnówki i Pińska oraz przedstawiciele obszarów chronionych - Białowieskiego Parku Narodowego i  Lokalnego Funduszu Rezerwaty Obwodu Brzeskiego z Białorusi. Szkolenie zaplanowano na 5-7 lipca br., a jego podsumowanie, z prezentacją nagranych materiałów filmowych z Podlasia i Polesia, odbędzie się 27 sierpnia br. 

Już w najbliższych dniach czerwca tego roku rusza w szkołach rekrutacja uczestników projektu spośród chętnych uczniów, a w lipcu zorganizowane zostaną warsztaty dla wyłonionych uczniów – przyszłych młodych edukatorów.

Wszystko po to, by zwrócić uwagę mieszkańców Puszczy Białowieskiej i Polesia na konieczność ochrony wielu gatunków roślin, które stały się rzadkie, często zagrożone na tych obszarach. Aby osiągnąć cel – zachować różnorodność biologiczną tych terenów – będziemy odwoływali się m.in. do dawnych, bardzo ścisłych relacji człowieka z przyrodą. 


________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Podpisanie umowy partnerskiej

3 marca 2020 r. w siedzibie Białowieskiego Parku Narodowego w Białowieży została podpisana umowa partnerska między partnerami z Polski i Białorusi, dotycząca współpracy przy realizacji transgranicznego projektu „Przyrodnicza skarbnica ponad granicami”. To niezwykle ważne wydarzenie było okazją do kolejnego spotkania zespołu projektowego. Oprócz pracowników Białowieskiego Parku zaangażowanych w projekt oraz reprezentantów wszystkich partnerów, spotkanie dokumentowali i relacjonowali dziennikarze z mediów lokalnych i z województwa. Podczas podpisania umowy wszyscy partnerzy podkreślili niezwykle istotną rolę działań projektowych w zakresie ochrony cennych skarbów przyrody i rozwoju szeroko pojętej edukacji obywatelskiej, jak też zdeklarowali chęć kontynuacji współpracy na niwie edukacji ekologicznej. Po zakończeniu oficjalnej części spotkania, korzystając z przepięknej pogody, goście z Białorusi udali się do Rezerwatu Pokazowego Żubrów, gdzie zwiedzili nowy obiekt Parku - Pawilon Edukacyjny.  

Głównym celem projektu jest podniesienie świadomości mieszkańców odnośnie potrzeby ochrony i zachowania cennych, zagrożonych gatunków roślin występujących na terenie Puszczy Białowieskiej i na Polesiu. Działania projektowe skierowane są do pracowników obszarów przyrodniczo cennych, nauczycieli, młodzieży, społeczności lokalnych i turystów odwiedzających regiony Puszczy Białowieskiej i Polesia. Łączny koszt projektu opiewa na kwotę 66 768 Euro, w tym 90% tej kwoty stanowi pomoc finansowa Unii Europejskiej, w ramach Programu Współpracy Transgranicznej Polska-Białoruś-Ukraina 2014-2020.
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Zakończyliśmy działanie w projekcie polsko-białoruskim – ostatni dzień Transgranicznego Szkolenia dla Nauczycieli!

W dniu 27 sierpnia 2021 r. odbyła się druga część Transgranicznego Szkolenia dla Nauczycieli, zrealizowanego w ramach polsko-białoruskiego projektu pn. „Przyrodnicza skarbnica ponad granicami", współfinansowanego przez Unię Europejską w ramach Programu Współpracy Transgranicznej Polska-Białoruś-Ukraina 2014-2020. 

W szkoleniu wzięła udział kadra nauczycielska z partnerskich szkół: II Liceum Ogólnokształcącego z Dodatkową Nauką Języka Białoruskiego w Hajnówce oraz Państwowej Instytucji Edukacji „Średnia Szkoła nr 3 miasta Pińska" oraz pracownicy obszarów chronionych: Białowieskiego Parku Narodowego i  Lokalnego Funduszu Środowiskowego „Rezerwaty Obwodu Brzeskiego" z Białorusi. 

Pierwszy merytoryczny punkt programu ostatniego dnia szkolenia, którego organizatorem był Białowieski Park Narodowy, stanowił wykład dotyczący Białowieskiego Parku Narodowego. Uczestnicy mieli okazję upewnić się, jak wyjątkowe walory przyrodnicze chroni Białowieski Park Narodowy – ostatni las na niżu Europy o najlepiej zachowanym charakterze naturalnym. Prelegentki z Białowieskiego Parku zadbały, aby wiedza podana w trakcie wystąpienia była ilustrowana pięknymi zdjęciami ukazującymi wyjątkową przyrodę Parku. Wyjaśniły również, jak ważne znaczenie ma edukacja w Parku, w jaki sposób prowadzi się monitoring i badania naukowe jak również zaprezentowały udostepnienie turystyczne w bieżącym i poprzednich latach. 

Następnie obejrzeliśmy film przygotowany przez naszych partnerów z Białorusi. W trakcie doskonale przygotowanej projekcji poznaliśmy fragment przepięknej dzikiej  przyrody Polesia – walory przyrodnicze rezerwatu Sporovskij.  Dokumentacja filmowa dotyczyła nie tylko niezwykłości przyrodniczych białoruskiej ziemi – dowiedzieliśmy się również, jak przebiegało szkolenie terenowe u naszych partnerów.

Po krótkiej przerwie strona polska zaprezentowała film relacjonujący warsztaty terenowe botaniczno-etnograficzne zrealizowane w „Ziołowym Zakątku” w Korycinach. Firma przygotowująca materiał filmowy zadbała o wysoką  jakość filmu i co niezwykle istotne – wysoką wartość merytoryczną. Film, krok po kroku, relacjonuje przebieg warsztatów, dzięki czemu możemy dowiedzieć się, jak poprawnie parzyć zioła na różne dolegliwości, w jaki sposób przyrządzać ziołowe mieszanki do rozmaitych rodzajów potraw oraz jak produkować domowe kosmetyki. Ponadto z filmu możemy dowiedzieć się, jak rozpoznawać różne rośliny, które z nich są rzadkie i ginące i dlaczego tak się stało – to wszytko dzięki naszemu nieocenionemu wprost wykładowcy w Ogrodzie Botanicznym, Panu dr Mirosławowi Angielczykowi.

Odbyły się nie tylko pokazy filmów – filmowe dokumentacje były podstawą do dyskusji odnośnie obszarów przyrodniczo cennych - skarbów przyrody po obu stronach granicy, których nie udało się zwiedzić  razem z przyczyn pandemii. 

Nasz ostatni punkt programu dotyczył zaplanowanego w projekcie wydawnictwa – konspektów zajęć dla nauczycieli. To bardzo ważne działanie, bo będzie stanowiło trwały efekt rzeczowy – scenariusze będą przekazywane wielu szkołom, ośrodkom edukacji i innym placówkom zajmującym się szerzeniem edukacji przyrodniczo-kulturowej. Dzięki scenariuszom będziemy nawet po zakończeniu działań projektowych prowadzić szeroko rozumianą edukację społeczeństw po obu stronach granicy odnośnie zagrożeń roślin i ich charakteru użytkowego.

Reasumując, Transgraniczne Szkolenie dla Nauczycieli spełniło zamierzony cel – zwiększyliśmy własną wiedzę o gatunkach roślin chronionych, które jednocześnie są i były od zawsze roślinami użytkowymi. Zaplanowane wykłady po raz kolejny pokazały, jak ważna była i jest obecnie przyroda dla ludzi, ich zdrowia i życia. Co więcej, zasadniczo wszędzie (u nas i u naszych partnerów) jest podobnie – człowiek zależy od elementów przyrody i mimo dalszego postępu nadal będzie zależał. I niestety, często jest tak, że w wyniku nadmiernej eksploatacji ze środowiska rośliny cenne dla człowieka stają się rzadkie, wręcz giną. Stąd niezwykle ważne jest, że można pozyskiwać je w uprawach i dzięki zaplanowanej uprawie cenne substancje są pozyskiwane w bardziej efektywny, jednocześnie kontrolowany sposób. Szkolenie pozwoliło na lepsze poznanie specyfiki zbiorowisk roślinnych Puszczy Białowieskiej i Polesia oraz przyczyn ustępowania gatunków rzadkich. Wykłady zatem stanowią doskonały przyczynek do zaplanowanych w projekcie wydawnictw, a wiedza, którą pozyskali nauczyciele i młodzież z pewnością będzie przydatna do działań w terenie, które już obecnie wykonują nasi młodzi uczestnicy oraz do prowadzenia edukacji rówieśniczej. A zajęcia w Ziołowym Zakątku? Były niezwykłą wprost lekcją botaniki! Uzyskane tam wiadomości posłużą nam do opracowań i wydawnictw oraz do przygotowania kolejnych działań zaplanowanych w projekcie.  


________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Działania uczniów pod kierunkiem nauczycieli.

27 września 2021 r. w Białowieskim Parku Narodowym odbyły się botaniczne studia terenowe  jako jedno z przedsięwzięć aktywności: Działania uczniów pod kierunkiem nauczycieli w ramach transgranicznego projektu edukacyjnego. W zajęciach terenowych uczestniczyła młodzież i nauczyciele z II Liceum Ogólnokształcącego z Dodatkową Nauką Języka Białoruskiego w Hajnówce - jeden z partnerów projektu „Przyrodnicza Skarbnica ponad Granicami” realizowanego w ramach Programu Współpracy Transgranicznej Polska-Białoruś-Ukraina 2014-2021.

To ważne działanie edukacyjne zostało zrealizowane mimo trwającego stanu wyjątkowego obejmującego Białowieżę i teren naszego Parku. Było to możliwe  dzięki uzyskanej zgodzie, o którą wystąpiła szkoła i Park - zadanie było zaplanowane w harmonogramie projektowym i musiało odbyć się w sezonie wegetacyjnym w obszarze ochrony ścisłej - najcenniejszym przyrodniczo fragmencie Białowieskiego Parku Narodowego. 

W ramach wprowadzenia uczniowie wysłuchali wykładu o walorach przyrodniczych Puszczy Białowieskiej i Białowieskiego Parku oraz o historii ochrony tego wyjątkowego terenu. Z wykorzystaniem prezentacji multimedialnej podkreślono,  jak ważną funkcję pełni Białowieski Park Narodowy, który obchodzi w tym roku jubileusz - 100 lecie istnienia oraz jak ważna jest ochrona najstarszego fragmentu lasu europejskiego o najbardziej zachowanych cechach naturalnych, wraz z wszystkimi elementami koniecznymi do jego funkcjonowania, w tym dużymi drapieżnikami – wilkiem i rysiem. Nie zabrakło slajdów dokumentujących olbrzymią bioróżnorodność Puszczy i ewidentnych cech potwierdzających charakter naturalny tego lasu.

Praktyczne botaniczne studia terenowe odbyły się na terenie Obszaru Ochrony Ścisłej - sercu Białowieskiego Parku Narodowego. Tam młodzież miała okazję poznać cechy lasu naturalnego, samodzielnie próbować rozpoznać gatunki charakterystyczne dla białowieskiego grądu, obserwować różnice między zbiorowiskami - gradem i olsem, stwierdzić obecność dużej liczby martwych drzew występujących w tym wyjątkowym lesie oraz docenić, jak wielką rolę odgrywa ten element w życiu ekosystemu leśnego.








Przyrodnicza Skarbnica Ponad Granicami
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Warsztaty dla uczniów.

Uczniowie  II Liceum Ogólnokształcące z Dodatkową Nauką Języka Białoruskiego w Hajnówce – uczestnicy projektu „Przyrodnicza skarbnica ponad granicami” w dniach: 8-9 lipca 2021 r. uczestniczyli w działaniu: Warsztaty dla uczniów. Pierwszy dzień warsztatów odbył się w formie on-line. Uczniowie mieli możliwość uczestniczyć w wykładzie pani dr Ewy Pirożnikow  (Instytut Nauk Leśnych Politechniki Białostockiej w Hajnówce) o tematyce botaniczno – etnograficznej  z wykorzystaniem prezentacji pn. „Las leczy i żywi; tradycja użytkowania roślin leśnych na Podlasiu” oraz wykładzie dr. Patryka Czortka (Białowieska Stacja Geobotaniczna Uniwersytetu Warszawskiego) z wykorzystaniem prezentacji „Cenne i rzadkie składniki szaty roślinnej Puszczy Białowieskiej i jej przedpola w dobie Antropocenu”. Uczestnicy otrzymali „porcję” rzetelnej wiedzy oraz motywacji do zgłębiania tematu znaczenia roślin użytkowych zarówno w kulturze jak i przyrodzie naszego regionu.

Drugi dzień miał formę zajęć praktycznych. Najpierw uczestnicy uczyli się rozpoznawać wybrane rośliny zielarskie naszego regionu oraz wykonywać zielnik, a później mieli zajęcia praktyczne  w Podlaskim Ogrodzie Ziołowym w Korycinach. Poza kolejną porcją wiedzy teoretycznej na temat roślin zielarskich, uczniowie  wykonywali własne herbatki i mieszkanki zapachowe. Wielu z uczestników zajęć odkryło w sobie  talenty zielarskie, a ciekawe oprowadzanie po Ziołowym Zakątku tylko wzmocniło to przekonanie.

W opiniach podsumowujących zajęcia, uczniom najbardziej podobało się sporządzanie herbatek i specjalistyczne oprowadzanie po Podlaskim Ogrodzie Ziołowym.  .